Бүгінде әлемнің дамыған елдерінде көптеген атом электр станциясы салынып, оны пайдаланып жатыр, ал Түркия мен Өзбекстанда жаңа станциялар да салынып та жатыр. Кейбір «сарапшысылар» АЭС-тен гөрі күн электр сәулесінен немесе жел қуатынан электр өндіретін стансаларды көптеп салып, «жасыл экономикаға» мол үлес қосқанымыз дұрыс емес пе деп жатыр. Мысал ретінде Германияны алға ...
Read More »ОРЫНСЫЗ ҮРЕЙГЕ БОЙ АЛДЫРУДЫҢ ҚАЖЕТІ ЖОҚ
1986 жылғы 26 сәуірдегі Чернобыль апатына станцияның IV энергоблогындағы әбден ескірген реактордың құлап кетуі себеп болған. Ал, 2011 жылы 11 наурызда Жапониядағы жойқын жер сілкінісінің соңы мұхиттан соққан цунами толқындарына ұласып, Фукусима станциясында апат болғанда оған автоматты жүйе түгілі, адами фактордың да күш-қабілеті жеткен жоқ. Бір өкініштісі, сол кезде оларда тіпті 1 буынды технология да ...
Read More »АЛДАҒЫ УАҚЫТТА БҰДАН ДА ҚЫМБАТҚА ТҮСЕРІМІЗ АНЫҚ
2023 жылы көрші елдерден 100 миллиард теңгеге жуық қаржы шығындап сатып алған 3,4 млрд. кВт/сағат электр энергиясының әр кВт/сағаты бізге шамамен 29 теңгеден түсіпті.. Ал, біздің елдегі ең ірі станцияның өнім бағасына келетін болсақ; Екібастұздағы ГРЭС-1 кәсіпорны өндірген энергияның әр кВт/сағатының құны – небары 8,05 теңге ғана. Яғни, импорттық энергия жергілікті өнімнен үш-төрт есе қымбатқа ...
Read More »АРХИВ ЖӘНЕ БОЛАШАҚ ҰРПАҚ
Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрлігінің Архив, құжаттама және кітап ісі комитеті 2022 жылғы 26 тамыздағы Архив мекемелерімен республикалық кеңесі хаттамасының 4-тармағына және 2022 жылғы 5 қыркүйекте бекітілген тұжырымдамаға сәйкес жыл сайын 21 қыркүйек күні «Архив және болашақ ұрпақ» жобасын өткізу туралы шешім қабылдаған болатын. Осы жоба аясында Мақтаарал ауданы, Атакент ...
Read More »ЗАМАНАУИ ТЕХНОЛОГИЯҒА ДЕН ҚОЙҒАН ДҰРЫС
Қазір біз пайдаланып отырған отандық электр станцияларының 70-пайызға жуығы көмірмен жұмыс істеп тұр. Өкінішке орай, оның жаңасын салу жобасын қаржыландыруға ешкім келіспейді, бұл айдан анық. Оған негіз – әлем елдері қазіргі таңда «жасыд экономикаға» ерекше ден қойған. Бүгінде Еуропа елдері, керек десеңіз, Қытайдың өзі мұндай тиімсіз жобалардан ат-тонын ала қашады. Себебі, Қазақстандағы ...
Read More »АЭС-ТІҢ ПАЙДАЛЫ ТҰСТАРЫ ЖЕТЕРЛІК
Сарапшылардың айтуынша АЭС өндірген электр қуаты – базалық электр энергиясы болып табылады екен. Ол әлемде солай дәлелденген, себебі оның пайдалы әсер коэффициенті (ПӘК-КПД) – 90 пайызға дейін. Ол тәулік бойы жұмыс істеп, тоқтасуыз өнім бере алады. Бағасы да көмірдің құнындай құбылмалы емес. Оның үстіне ядролық отынды қазір Қазақстанның өзі өндіріп жатыр. Демек, ...
Read More »ЖЫЛЫНА 15-20 МЛРД. КВТ/САҒАТ ЭЛЕКТР ЭНЕРГИЯСЫН АЛАТЫН БОЛАМЫЗ
Республика Энергетика министрлігінің қазіргі болжамы бойынша, Қазақстан Республикасының 2035 жылдарға қарайғы энергияға сұранысын 4 блоктан тұратын атом электр станциясы толық өтейді. Қазір еліміздегі энергия тұтыну көлемі 115 миллиард кВт/сағат болса, ол кезде 150 миллиард кВт/сағат болуы межеленіп отыр. Егер екі энергоблокты аьом электр сансасы салынатын болса, онда жылына қосымша 15-20 млрд. кВт/сағат, ...
Read More »АЭС САЛУ – ӨТЕ МАҢЫЗДЫ МӘСЕЛЕ
Мамандар Қазақстандағы электр энергиясын тұтыну көлемі 2023 жылы 115 миллиард кВт/сағат болғанын айтуда. Оның 3,4 млрд. кВт/сағатын сырттан сатып алдық, яғни импорттадық. Қазіргі болжам бойынша, бұл дефицит көлемі жылма-жыл өсе береді. Қолданыстағы көмірмен жұмыс істеп, әбден тозығы жетіп тұрған жылу электр станцияларының да жағдайы өте мүшкіл. Сондықтан, олардың энергетикалық қуаты жыл санап ...
Read More »ҚАЖЕТТІ МАМАНДАР ЖЕТЕРЛІК
Егер де референдум қорытындысы бойынша елімізде АЭС салынатын болса, онда оның қалдықтарын сақтау үшін Қазақстанда жерасты қоймалары салынатын болады. Бұл жұмыстарды қауіпсіз қамтамасыз етуге қажетті технологияларды қадағалау үшін еліміздегі Ядролық физика институтының мамандар жеткілікті. Сондай-ақ жарғақтық дистилляция әдісімен тұздар мен радиоактивті қалдықтардан суды тазартуда қолданылатын әдістер радиоактивті қалдықтардан жақсы тазартуға мүмкіндік ...
Read More »ОРЫНСЫЗ ҚОРҚА БЕРУДІҢ ҚАЖЕТ ЖОҚ
АЭС дегенде өкінішке орай көпшіліктің естеріне міндетті түрде бірден Чернобыл мен Фукусимадағы апаттар түседі. Ал кейбірінің саналарында сол ұғым жатталып қалғандары соншалықты, міндетті түрде АЭС атаулыны бәрі жарыла беретіндей елестей береді. Бұл фобияны жоятын уақыт келген сияқты. Сол азаматтар неге екені Украина елі тәуелсіздікке қол жеткізген соң өзіндегі АЭС атаулыны жауып ...
Read More »